MİLLİ Eğitim Bakanlığı, 4+4+4 sisteminin ardından lise sistemini sil baştan değiştiren yeni yönetmelik hazırladı. Orta Öğretim Kurumları Yönetmelik taslağına göre lise sistemi yeni baştan ele alınıyor. Yönetmelik taslağı tüm liseleri kapsarken imam hatip liseleri, meslek liseleri, fen liseleri, anadolu öğretmen liseleri gibi farklı diğer tüm liselerin yönetmelikleri kaldırılıyor. Böylece tüm lise türlerinin yönetmeliği tek elde toplanmış oluyor. Liseye devam ederken evliliğe de vize geliyor. Yeni yönetmelik taslağıyla liselere getirilmesi planlanan yeni sistem şöyle:

Başarılı öğrenci 3 yılda mezun

VATAN’ın daha önce duyurduğu liselerde erken mezuniyet hakkı yönetmeliğe girdi. Başarılı öğrencilere liseyi 3 yılda bitirme hakkı verilerek erken mezun olma imkanı sağlandı. Yönetmeliğe göre 10. sınıf sonunda bütün derslerden başarılı olup yıl sonu başarı puanı 100’lük sisteme göre en az 90 ve üzeri olan 11. sınıf öğrencileri erken mezuniyet hakkından yararlanabilecek. Başvurular 10. sınıf ders bitiminden yeni ders yılının başladığı tarihe kadar yapılacak. Şartları taşıyan öğrencilerden istekli olanların başvuruları okul müdürlüğünce e-okul sistemine işlenecek ve 12 sınıfa geçici kayıtları yapılacak. Erken mezuniyete tabi öğrenciler, 12 sınıfa ait tüm derslerden sınıf geçme şartlarını taşımaları halinde erken mezuniyet hakkını elde edecekler. Okurken başarısız olan öğrenciler 12. sınıfı okuyacak. Erken mezuniyet için başvuruda bulunanlar o yılın üniversiteye giriş sınavına başvurabilecek. Erken mezun olanlar “okul birincisi” düzenlemesi kapsamına alınmayacak.

Notu 35’in altına inen yandı

Mevcut sistemde “0-24” puan “etkisiz”, “25-44” “geçmez” iken yeni düzenleme ile “etkisiz” puan kaldırıldı. “0-44” “geçmez” not olarak düzenlendi. Böylece 0-24 alan öğrencilerin karnelerine “0” değil “1” yansıyacak. Ders yılı sonunda bir dersten başarılı olma kriterleri değişiyor. Mevcut yönetmelikte birinci dönem öğrencinin notu etkisiz yani “0-24” ise ikinci dönem notu 55-69 olunca geçilebiliyordu. Ancak yeni yönetmelikte birinci dönem notu 35’in altına inen öğrenciler artık 55-69 arasında not dahi alsa geçemeyecek. Öğrencilerin dersten geçmeleri için en az 70 almaları gerekecek. Birinci dönem 35 ve üstünde not alan öğrenciler ikinci dönemle birlikte 45 ortalamayı yakalarsa dersten geçebilecek.

7 zayıfı olan sınıfta kalacak

Yeni yönetmelikte sorumlu geçmede ders sayısı da artırılıyor. Mevcut sistemde sınıfını geçemeyen öğrenciler, alt sınıflar da dahil toplam 5 dersten fazla başarısız olanlar sınıf tekrarı yaparken bu sınır 6 derse çıkarılıyor. Bir öğrenci okuduğu sınıfta 4, alttan kalan 2 ders olmak üzere toplam 6 dersten başarısız olursa sınıfını sorumlu geçebiliyor. Böylece 6 zayıfı olanlar değil 7 zayıfı olanlar sınıfta kalacak. 9. Sınıfta 3, 10 ve 11. Sınıfta 2 dersi başarısız olanlar sınıf geçebilirken yeni düzenlemeyle bu ayrım kaldırılarak 4’e çıkarılıyor.

Ortalamayı yakalayan geçecek

Başarısız dersi olanların ortalamayla sınıf geçmesi de yeni sistemde kolaylaşıyor. Başarısız dersi olanlardan ‘yıl sonu başarı notu’ Fen liseleri ve sosyal bilimler liselerinde 3.50; Anadolu türü liseler ile önünde yabancı dil hazırlık sınıfı bulunan liselerde 3.00; Genel liseler, güzel sanatlar ve spor liseleri ile mesleki ve teknik liselerde 2.50 olan öğrenciler ortalama ile sınıflarını geçerken yeni düzenlemede tüm liselerde ortalama ile geçme eşitleniyor. Yıl sonu başarı puanı 50 ortalamayı geçenler başarısız dersi olsa dahi sınıf geçecek.

Matematik yabancı dille

Sınavla öğrenci alan liselerde matematik ve fen bilimleri dersleri öğretmen bulunması durumunda yabancı dille öğretilebilecek. Yabancı dilde dersi en az 30 öğrencinin seçmesi gerekecek. Şartları uygun olan başarılı okullara Uluslararası Bakalorya Programı uygulamasına yer verilecek.

Liseye devam ederken evliliğe vize geliyor

Mevcut yönetmelikte “Evli olanların kayıtları yapılmaz. Öğrenci iken evlenenlerin kayıtları silinerek okulla ilişkileri kesilir” düzenlemesi yer alırken yeni düzenlemede sadece “Evli olanların kayıtları yapılmaz” düzenlemesi getirildi. Bu düzenleme 12 yıllık eğitim zorunlu olduğundan eğitimine devam ederken evlenen öğrencilere de Bakanlığın vize vermiş olacağı şeklinde yorumlandı. Yönetmelikte disiplin cezası alması, devamsızlık veya başarısızlık nedeniyle öğrencilerin okulla ilişiğinin kesileceği vurgulandı. Ancak 4+4+4 zorunlu 12 yıl eğitim sisteminde öğrencilerin zorunlu olarak okula gitmeleri gerektiğinden bu ifadeler kafa karşıklığına yol açtı. Öğrencilerin zorunlu eğitimlerini tamamlamaları gerektiği düşünüldüğünde yönetmelikteki “okulla ilişiği kesilir” ifadeleri dikkat çekti. Bakanlık yetkililerinden edinilen bilgiye göre öğrencilerin okulla ilişikleri kesildiğinde açık liseye yönlendirecek bir düzenleme yapılacak.

Atatürk ilke ve inkılapları çıkarıldı

Fen, sosyal, anadolu, meslek, güzel sanatlar, imam hatip liseleri yönetmeliğinin birleştirildiği yeni yönetmelikte diğer yönetmeliklerde yer alan “Atatürk inkılâp ve ilkelerine ve Anayasa’da ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; Türk milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan; insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış hâline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirilmesini” ifadesi taslak yönetmelikte çıkarıldı. Yönetmelikteki “Atatürk Köşesi” düzenlemesinde de revizyona gidilerek, “Atatürk Köşesi ve Türk büyükleri” başlığında düzenlendi. Bu bölüme, okullara Atatürk resimlerinin dışında “Türk büyükleri ve tarihi şahsiyetlerin resimleri ile özlü sözlerine ait dekoratif ve estetik tablolar okulun uygun yerlerine konulabilir” ifadesi eklendi. Yönetmeliğe dersliklerin idareci odası yapılamayacağı hükmü de eklendi.

Sınıf mevcudu 30 ders süresi 40 dakika

Sınıf mevcutları tüm liseler için 30 olarak belirlendi. Fen liseleri ile sosyal bilimler liselerinde daha önce en fazla 26 kişilik olan sınıflar tüm liselerde standart hale getirilerek 30 oldu. Mevcut yönetmelikteki “Ortaöğretim kurumlarında bir ders saati süresi 45 dakikadır” ifadesinin birçok okulda 40 dakika uygulanması ancak bazı okullarda da 45 dakika olarak farklı farklı uygulanması üzerine bakanlık bu konuda da 40 dakika standardını belirledi. Teneffüslerde ise değişiklik yapılmadı ve 5 dakika olarak belirlendi. Okullarda yine blok dersler yapılabilecek. Özürsüz devamsızlık süresi 20 günden bir ders yılının 4’te 1’ine çıkarıldı. Bir ders yılı 180 gün olarak ele alındığında öğrenciler 45 gün özürsüz devamsızlık yapabilecek. Bu durumda 12. sınıflarda rapor alarak okula gelmemenin de önüne geçilmiş olacak. Özürsüz olarak devamsızlık yapan öğrencilerin durumları, aynı gün içinde velisine SMS veya e-posta yoluyla bildirilecek. Ayrıca devamsızlığı alışkanlık haline getiren öğrencinin durumu, devamsızlığın her onuncu günü bitiminde velisine yazılı olarak bildirilecek.

Kıvanç El (Vatan)