Açlık sınırını o belirliyor…
Çalışma yaşamının duayen kalemi, Cumhuriyet yazarı Şükran Soner’in talebi üzerine, ilk kez 1987 yılı Aralık ayında “Açlık ve Yoksulluk Sınırı” araştırmasını yaptığını vurgulayan Bağdadioğlu şunları söyledi:

“Aslında asgari ücret hesaplaması, o yılda yönetmelikteki tanım gereği genellikle tek işçi üzerinden yapılıyordu. Türk-İş olarak asgari ücret çalışmalarında ailenin dikkate alınmasını talep ediyorduk. Bu talebin bilimsel bir gerekçesini oluşturmak amacıyla, dört kişilik aile üzerinden hesaplama yapmaya başladım.” Benzeri bir çalışmanın Turgut Özal’ın ilk başbakanlığı sırasında, hükümetle sürdürülen toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde de yapıldığını anımsatan Bağdadioğlu şöyle devam etti:

“Devlet tarafından hesaplanan enflasyonun gerçek durumu yansıtmadığından hareketle, özellikle gıda fiyatlarındaki artışı izledik. Ancak, fiyat artışlarının aile bütçesindeki etkisini ölçmek sorun yaratıyordu. Bu durum özellikle 1987 yılı Kasım ayında yapılan seçimden hemen sonra, Turgut Özal tarafından temel mal ve hizmetlere yapılan yüksek oranlı zamlarda kendini gösterdi. (Seçim öncesi zam yapacak kadar enayi değiliz) olarak ifade edilen zamların aile bütçesine getirdiği yükün hesaplanmasında sıkıntı vardı.”

Şükran Soner’in talebi üzerine, zamların aileye getirdiği yükler konusunda hesaplama yaptığını ve bunu kamuoyuna açıkladıklarını belirten Enis Bağdadioğlu, bu çalışmanın başta Cumhuriyet olmak üzere, tüm ulusal basında yayımlandığını bildirdi.

Hesaplamanın amacının, o yıl işçilerin memurlara oranla yüksek ücret aldığı savının yanlışlığını kanıtlamak olduğunu belirten Bağdadioğlu, “Hesaplamayı her ay yapmaya başladım ve aradan 25 yıl geçti. Düzenli olarak her ay çarşı, pazar ve marketleri dolaşmaya başladım. Bilimsel olarak hazırlanan beslenme kalıbı temel alınarak, gıda harcamasından hareketle açlık ve yoksulluk sınırı belirleniyor” dedi.

Bağdadioğlu, Türk-İş’in dışındaki kurumların yaptığı açlık ve yoksullu sınırı araştırmalarının, piyasadan fiyat derlemek yerine, TUİK tarafından derlenen fiyatlar kullanılarak yapıldığına dikkat çekerek, “Türk-İş’in hesaplamasında fiyatlar tarafımızdan derleniyor. Bu yönüyle bağımsız bir çalışma. Açıklama da her ayın son haftasında yapılıyor. TUİK ise takip eden ayın ilk haftası açıklama yapıyor” dedi.

ŞÜKRÜ KARAMAN
Cumhuriyet