Seyyar POS cihazı kullananlar ile yol kenarı otopark hizmeti veren firmaların, yeni nesil yazarkasa ve POS cihazı satın alma ve kullanma zorunluluğunun başlamasına sayılı günler kaldı. 1 Ocak 2014’ten itibaren mali hafızası dolan cihazlar hurdaya çıkacak. Yeni cihazların mali hafızaları asgari 10 yıllık veri saklayacak.

Seyyar olarak sokakta ödeme alan esnaf 1 Ekim itibarıyla yazar kasa ve POS özelliği taşıyan yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanacak. Süre daralıyor, ancak birçok işletme uygulamadan habersiz.

Maliye Bakanlı’ğının Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı kapsamında zorunlu tuttuğu “yeni nesil yazar kasa ve pos cihazı” alımı uygulaması 1 Ekim 2013 Salı günü başlıyor. Yazar kasa ve POS cihazının bir makinede toplandığı bu uygulama, 2 milyon yazar kasa kullanan esnafı kapsıyor.

Maliye Bakanlığı’nın 29 Haziran 2013 tarihli ve 28692 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 427 sıra sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile seyyar POS cihazı kullananlar (sucu, tüpçü, büfeci ve manav gibi) yol kenarı hizmet veren mükellefleri kapsayacak. 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren tüm mükellefler yeni nesil yazar kasa kullanmaya başlayacak.

Öncelik esnafta

İlk etapta seyyar olarak sokakta ödeme alan esnaf, yol kenarı otopark hizmeti veren firmalar, mobil cihazı kullanan işletmeler, 1 Ekim itibari ile bu uygulamaya dahil olmak zorunda. Seyyar olarak sokakta ödeme alan esnafın dışındaki işletmeler mevcut yazarkasa cihazlarını 2015 yılı sonuna kadar kullanabilecek. Ancak 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren mali hafızaları dolan cihazlar, yeni nesil yazar kasalarla değiştirilebilecek. Yeni işe başlayan mükelleflerin 31 Aralık 2015 tarihine kadar eski tip yazar kasaları kullanabilecekleri bu yeni sistem, vergi kaçakcılığının önüne geçmeyi amaçlıyor.

Süre üç ay uzatılmıştı

31 Aralık 2012’de hafızası dolan yazar kasalar hurdaya ayrılacaktı. Fakat esnaftan gelen talep üzerine Maliye Bakanlığı’nın aldığı kararla yeni nesil yazarkasa kullanma zorunluluğu 1 Ekim’e kadar uzatılmıştı. İlk uzatma süresinin bitmesine az bir süre kalmasına rağmen yeni bir uzatma yapılacağı konuşulmaya başlandı. Sebebide mükelleflerin uygulamadan haberi olmadığı için gereken hazırlıkların yapılmamış olması. Uygulama ile ilgili görüşlerini açıklayan Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK), “Süre iyi ama esnaf ve sanatkarlarımız yeterli rekabetin sağlanamayacağı için bu sürenin 1 Ocak 2014 tarihine ertelenmesini istiyor” dedi.

Anlık bildirim yapacak

Kredi kartı işlemlerinin yazar kasa üzerinden yapılacağı bu sistemle, yeni yazar kasalar hem fiş kesip hem de POS işlevi görüyor. Bu yeni uygulamayla kredi kartını geçip, fiş kesmemek gibi keyfiliğin önüne geçilecek. Tüm POS cihazlarının yazar kasaya bağlanacağı sistemle, internet üzerinden Maliye Bakanlığı’na anlık bildirim yapılacak. Böylece Gelir İdaresi Başkanlığı tek tuşla, kayıt dışılığın önüne geçeçek.

Toplam maliyet 4.5 milyar

Cihaz satın almada esnafın yükünü hafifletmek için yüzde 8 KDV ve yüzde 100 amortisman olanağı sağlanıyor. Diğer bir taraftan da Türkiye’de 3 milyon esnaf, 2.1 milyonluk pos cihazı kullanıyor. Bu durum 31 Aralık 2015 tarihine kadar 2 milyondan fazla cihazın yenilenmesi anlamına geliyor. Yeni nesil’ dönüşüm sürecinde, esnaf başına uygulama maliyeti 1000 ila 1500 TL. arasında değişiyor. Toplam olarak tüm esnafa çıkacak fatura ise 4.5 milyar liraya ulaşıyor.

Cihaz alırken dikkat

Yazar kasa POS cihazı üreten firmaların Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan yetki belgesi alması zorunluluğu var. Yetki belgesi alımı için cihazlar VISA ve Mastercard yetkilendirilen PCI laboratuvarlarına yönlendiriliyor. Burıada yolsuzluk testinden geçerek, TÜBİTAK’ın da devreye girmesiyle söz konusu cihaz üreten firmaya çeşitli testler uygulanıyor. Testleri geçen firmalara lisans belgesi veriliyor.