12 Haziran seçimlerinde 85 milletvekili çıkaracak İstanbul’dan sonra, 31 milletvekili ile Ankara ikinci önemli muharebe alanı olacak. 2010 nüfusu 4.7 milyonu geçmiş olan başkentte 15 yaş üstü nüfus 3.5 milyonun üstünde. Kabaca 3 milyon seçmenden söz edebiliriz Ankara’da. İşçi-memur, kabaca ücretliler, üçte bire yakın bir ağırlığa sahip. Bunlara yüzde 8’e yakın işsizi eklerseniz, oran yüzde 40’ın üstüne çıkıyor. Ankara’da ikinci önemli grubu, yüzde 27 payları ile ev kadınları oluşturur. Emekliler yüzde 10’dan fazlalar. Öğrenciler de yaklaşık o kadar. Özetle, Ankara, bir ücretli (çoğu memur), öğrenci, emekli, ev kadını kenti.

Türkiye milli gelirinin yüzde 8.5’inin üretildiği Ankara’da ücretlilerin ana özelliği hizmet sektörü çalışanı olmaları ve ağırlıkla kamuda istihdam edilmeleridir. Ankara istihdamında hizmet sektörünün payı yüzde 73 dolayında. Tarımsal nüfus yüzde 4’ün altında. Ankara’da ikamet edenlerin üçte biri Ankara doğumlu görünürken diğer üçte birinin civar illerden göçenlerden oluştuğu görülüyor. Çorum, Çankırı ve Yozgat’tan göçenler ilk sırayı alır, onları Kırşehir, Kırıkkale, Sivas, Kayseri, Bolu, Konya’dan göçenler izler. Doğudan ise Kars, Erzurum, Malatya doğumlular ağırlık taşır. Göçenlerde köylülük baskın karakterdir.

***

ODTÜ’deki öğrencilik yıllarımda Ankara’da iki genel seçime şahit olmuştum: 1973 ve 1977 seçimlerinin ortamı muhteşemdi. CHP’nin İstanbul ve İzmir’den sonraki üçüncü kalesi Ankara’ydı. Ecevit CHP’si 1973’te Ankara’da yüzde 42 oy almış, 1977’de, sosyalist solun da desteğiyle oyunu yüzde 51’in üstüne taşımıştı. Yerel yönetim 1970’li yıllarda hep CHP’deydi.

12 Eylül, tüm Türkiye’de olduğu gibi Ankara’da da solun her türlüsüne baskı uyguladı. 12 Eylül sonrasının Ankara seçmeni, 1970’lerde yüzde 30 dolayında payı olan Demirel’e de geri dönmedi. 1995 seçimlerine kadar Ankara’ya hâkim olan ANAP’tı.

1999 seçimlerinde rüzgâr, merkez soldan yana esti ve oyların yüzde 23’ü DSP’ye, yüzde 13.5’i CHP’ye çıktı. Kurulan Ecevit koalisyonu, patlayan 2001 krizinin faturasını alt sınıflara çıkarınca 2002’de iktidar ortağı partiler baraj altında kaldı. Merkez sol, 2002’de CHP’de toplandı ve yüzde 28 oy aldı. Ankara’da 1990’ların ikinci yarısından itibaren Milli Görüş, devamında merkez sağ oyları çeken AKP yükseldi. Önce yerel iktidarı aldılar, sonra milletvekili seçimlerinde oylarını yüzde 47’nin üstüne çıkardılar. 2009 yerel seçimlerinde ise oy oranı yüzde 37 olarak gerçekleşti.

CHP oyları, 2009 yerel seçiminde yüzde 30.5’e çıktı. 12 Haziran’da, Ankara rüzgârı bu kez Kılıçdaroğlu CHP’sinin arkasında gibi. Gökçek belediyeciliğinden şikâyet çok. Ankara’da 274 bin işsiz var. Emekli, ev kadını çarşı-pazardan, öğrenciler eğitimden, geçimden, kamu çalışanı kayırmacılıktan şikâyetçi. CHP iyi çalışırsa Ankara’dan birinci parti olarak çıkabilir.

Mustafa Sönmez
Cumhuriyet - 25.04.2011